Author: Tamiru W

ተከሳሾች እንደ ቅደም ተከተላቸው ይገዙ ዳባ ገቢሳ፣ አቶ መንግስቱ ከበደ ደስታ፣ አቶ ሰለሞን
በትረ ገ/ሥላሴ፣ ሰለሞን አይኒማር ካህሣይ፣ ዮሴፍ ራፊሶ ጉዬ፣ ተ/ብርሃን ገ/መስቀል አበራ፣
ትሩፋት ነጋሽ ገብሬ፣ ዘሪሁን ስለሺ ገድሌ እና ጆንሴ ገደፋ ለታ ናቸው፡፡
ተከሳሾች ከ2010 እስከ 2011 ዓ.ም ባለው ጊዜ ውስጥ ለገበያ ማረጋጊያ ዓላማ በተፈጸመ
ዓለም አቀፍ የስንዴ ግዥ የማይገባ ጥቅም ለማግኘት ፕሮሚሲንግ ኢንተርናሽናል ለሚባል
ድርጅት ለማስገኘት ወይም በመንግስት ጥቅም ላይ ጉዳት ለማድረስ በማሰብ በተሰጣቸው
ኃላፊነት መሠረት ሊጠብቁት እና ሊከላከሉት የሚገባቸውን የመንግስትን ጥቅም የሚጎዳ
ተግባር ለመፈጸም በማሰብ ከ1ኛ እስከ 4ኛ የተዘረዘሩት ተከሳሾች የተሰጣቸውን ኃላፊነት
ተጠቅመው በመመርያውና በውሉ መሠረት የሻኪል ኤንድ ካምፓኒ የወጣውን የ400,000 ሜ/
ቶን ስንዴን ባሸነፈበት 96,400,000 የአሜሪካን ዶላር በውሉ መሠረት የጠየቀውን የውል
ማስከበርያ ማቅረቢያ ተጨማሪ ጊዜ ሰጥተው እንዲያስገባ አድርገዋል፡፡
ከ5ኛ እስከ 9ኛ የተዘረዘሩት ተከሳሾች ለ2ኛ ጊዜ የወጣውንና በሦስት አቅራቢዎች አሸናፊነት
የተጠናቀቀውን ጨረታ ከመመርያ ውጪ የቀረበን የአንድ አባል ሀሳብ ምክንያት በማድረግ
የግዥ ኮሚቴ የሀሳብ ልዩነት አለው በሚል ያልተገባ ምክንያት ጨረታውን ያለአግባብ
እንዲሰረዝ በማድረጋቸው የተሰጣቸውን ኃላፊነት ባለመወጣታቻው በወቅቱ ከቀረበው
የ110,786,000 የአሜሪካን ዶላር እና በመጨረሻ ለ400,000 ሜ/ቶን ስንዴ መንግስት
ከከፈለው 115,492,188.00 ዶላር የአሜሪካን ዶላር አንጻር በልዩነት የተከፈለ 4,706,188
ዶላር በመንግስት ላይ ጉዳት እንድደርስ መደረጉን ከክሱ መረዳት ተችሏል፡፡
እንዲሁም 1ኛ ተከሳሽ ግዥዎቹ በአቅራቢዎች መርከብ እንዲጓጓዝ በማድረግ ሃገሪቱ ከመርከብ
ትራንስፖርት ልታገኝ የምትችለውን 5,895,000 የውጭ ምንዛሪ ወይንም 162,786,888 ብር
በማሳጣት፣ 10ኛ ተከሳሽ ፕሮሚሲንግ ኢንተርናሽናል ጋር በስውር በመመሳጠር በመመርያው
መሰረት በወቅቱ እርምጃ ባለመውሰድ 3,675,000 ዶላር ወይም 101,482,920 ብር ጥቅም
እንዲያገኝ በማድረግ ተከሣሾች በሥራቸው ሥልጣን መሰረት ሊጠብቁት እና ሊከላከሉት
የሚገባውን ጥቅም የሚጎዳ ተግባር በመፈጸም በስንዴ ግዥ ፕሮሚሲንግን ኢንተርናሽናል
የተባለውን ድርጅት ያለአግባብ በመጥቀምና መንግስት ላይ ከፍተኛ ጉዳት በማድረስ እንዲሁም
በሃገሪቱ ውስጥ ከፍተኛ የስንዴ፣ የዱቄትና የዳቦ እጥረት እንዲሁም የዋጋ መናር እንዲከሰት
በማድረግ በዋና ወንጀል አድራጊነት ተካፋይ በመሆን በፈጸሙት የመንግሥት ሥራን በማያመች
አኳኋን መምራት የሙስና ወንጀል ተከሰዋል፡፡
ተከሳሶችም ልደታ ከፍተኛ ፍርድ ቤት 1ኛ ወንጀል ችሎት ቀርበው የቀረበባቸውን ክስ በችሎቱ ተነቦ እንዲረዱት ተደርጓል፡፡ በቀረበበው ክስ ላይ ያለቸውን የክስ መቃወሚያ ይዘው ለመቅረብ
ለግንቦት 06 ቀን 2011 ዓ.ም ተቀጥሯል፡፡

ሰላሳ አምስት ሽጉጦች መነሻውን ውጫሌ አድርጎ ወደ አዲስ አበባ ሲጓዝ በነበረ ሃይሉክስ ተሽከርካሪ አካል ውስጥ ደብቆ ለማሳለፍ ሲሞከር ሚያዝያ 23 ቀን 2011 ዓ.ም ከሌሊቱ 10፡00 ሰዓት አዋሽ ኬላ በቁጥጥር መዋሉን በገቢዎች ሚኒስቴር የህዝብ ግንኙነት ዳይሬክቶሬት ዳይሬክተር አቶ አዲስ ይርጋ ለብስራት ሬድዮ ተናግረዋል፡፡

በቁጥጥር ከዋሉት ሽጉጦች 33ቱ የቱርክ ስሪት ያላቸው ሲሆኑ ሁለቱ ማካሮቭ ሽጉጦች ናቸው፡፡

ህገ-ወጥ የጦር መሳሪያ የጫነው ተሽከርካሪ ሹፌር አዩብ አብዲ የተባለ ግለሰብ ለማምለጥ ሙከራ ቢያደርግም በቁጥጥር ስር መዋሉን አቶ አዲስ ይርጋ ጨምረው ለብስራት ሬድዮ ተናግረዋል፡፡

ትንግርት ሙሉጌታ

ብስራት ከጠቅላይ ሚኒስቴር ፅ/ቤት በተላከለት መግለጫ መሰረት ጠቅላይ ሚኒስትር ዐቢይ አሕመድ ሰላምን ለማምጣት፣ ለማስጠበቅና ለማቆየት ላደረጉት አስተዋፅኦ የዩኔስኮ ፌሊኒክስ ሃፌፍ- ቦኒይ የሰላም ሽልማት 2019 አሸናፊ ሆነዋል።

የዩኔስኮ ፌሊኒክስ ሃፌፍ- ቦኒይ የሰላም ሽልማት ከሃያ በላይ አለም አቀፍ ታዋቂ ግለሰቦች እንደ አውሮፓውያን አቆጣጠር ከ1991 ጀምሮ ሲሰጥ ቆይቷል።

ይህ ሽልማት “ዓለም አቀፍ ግጭቶችን በመፍታት፣ የውይይትን እና ድርድርን ሚና በማጉላትና በመቻቻል፣ በእኩልነትና በመግባባት ሰላም እንዲሰፍን አስተዋፅኦ ላደረጉ ግለሰቦች” ይሰጣል።

ስምኦን ደረጄ

በሁለት ሰዎች ግድያ የተጠረጠረዉ የአሜሪካ ዜግነት ያለዉ ትዉልደ ኢትዮጵያዊ ዩሀንስ ነሲቡ በአሜሪካ እንደሚፈለግ ዐቃቢ ህግ ገልጿል፡፡

ፖሊስ ተጠርጣሪዉ እንዲመረመርም ሆነ ተላልፎ እንዲሰጥ ከአሜሪካ ጥያቄ ስለመቅረቡ ማስረጃ አላቀረበም ተብሏል፡፡

በጠቅላይ ዐቃቢ ህግ የኮሚኒኬሽንና ህዝብ ግኑኝነት ሃላፊ የሆኑት አቶ ዝናቡ ቱሉ ለብስራት ራዲዮ እንደተናገሩት ጠበቃዎች ፍርድ ቤቱ በዐቃቢ ህግ ዉሳኔ ላይ እገዳ እንዲጥል ጠይቀዋል፡፡

ሆኖም ፍርድ ቤቱ አሳልፎ የመስጠቱ ጉዳይ አልተነሳብኝም በማለት የተጠርጣሪዉ የአካል ደህንነት መብት እንዲጠበቅ ትዕዛዝ ሰጥቶ ግለሰቡን ለአሜሪካ መንግስት በማስተላለፍ መዝገቡን ዘግቷል፡፡

ስምኦን ደረጀ

ዜጎች በጎዳና ተዳዳሪነት እና በጎዳና ላይ የወሲብ ንግድ የሚሰማሩበት አስገዳጅ ሁኔታዎች ቢኖሩም ያሉትን ሌሎች አማራጮች ከመጠቀም ይልቅ እንደ ብቸኛ አማራጭ የሚወሰድበት ሁኔታዎች ይታያሉ፡፡

በዚህም በከተማዋ የጎዳና ተዳዳሪነትና የጎዳና ላይ የወሲብ ንግድ የሀገሪቱን እድገት በሚንፃረር መልኩ ተበራክቱዋል ሲሉ በአዲስ አበባ ሰራተኛና ማህበራዊ ጉዳይ ቢሮ የማህበራዊ ጎዳይ ሀላፊ ዳይሬክቶሬት ዳይሬክተር አቶ ይድነቃቸው ሀይሉ ለብስራት ሬድዮ ተናግረዋል፡፡

የወጣውን ደንብ በተመለከተ መስራት የማይችሉትን በማህበር ለማቋቋም እየተሰራ እንደሆነ ተገልጿል፡፡

በተከለከሉ ጎዳናዎችና ቦታዎች ላይ ጎዳና ተዳዳሪነትን ፣ልመናንና በጎዳና ላይ የወሲብ ንግድን ለመከላከል የወጣውን ረቂቅ አዋጅ በተመለከተ ህብረተሰቡ እንዲሁም የሀይማኖት ተቋማት ከመንግስት ጎን መቆም እንዳለባቸው አቶ ይድነቃቸው ጨምረው ለብስራት ሬድዮ ተናግረዋል፡፡

ሳምራዊት ብርሀኑ

የኢ.ፌ.ዲ.ሪ የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር አቶ ገዱ አንዳርጋቸው በትናንትናው እለት በኢትዮጵያ የጅቡቲ አምባሳደር እና የወቅቱ የምስራቅ አፍሪካ ሀገራት አምባሳደሮች ቡድን ዲን የሆኑትን አምባሳደር ሙሃመድ እድሪስ ፋራህን በጽ/ቤታቸው ተቀበለው አነጋግረዋል።

ሚኒስትሩ የሀገሪቷ የውጭ ጉዳይ ፖሊሲ ለጎረቤት ሀገራት ቅድሚያ እንደሚሰጥ ጠቅሰው ኢትዮጲያ ከጅቡቲ ጋር ላላት ግንኙነት ልዩ ቦታ እንዳላት ገልጸዋል።

የውጭ ጉዳይ ሚኒስቴር ቃል አቀባይ ፅ/ቤት ለብስራት በላከው መግለጫ መሰረት በሁለቱ ሀገራት መካከል ያለው ስትራቴጅያዊ ግንኙነት ተጠናክሮ ይቀጥላልም ብለዋል።

አምባሳደሩ በበኩላቸው ሚኒስትሩ በጽ/ቤታቸው ተቀብለው በማነጋገራቸው አመስግነው የሀገራቱን ስትሬቴጅያዊ ግንኙነት በሁሉም ዘርፍ አጠናክረው ለማስቀጠል ትኩረት ሰጥተው እየሰሩ መሆኑን ገልጸዋል።

ስምኦን ደረጄ

ጠ/ሚር ሊ ኬኪያንግ ቻይና ኢትዮጵያ የዜጎቿንና
የኢኮኖሚዋን ደኅንነት ለማስቀጠል የምታደርገውን ጥረት እንደምትደግፍ አረጋግጠዋል:: ሁለቱ
ጠቅላይ ሚኒስትሮች ይህንኑ ትብብር የሚያጠናክሩ አምስት ስምምነቶች እንዲፈረሙ
አድርገዋል::
የተፈረሙት ስምምነቶችም:
1. የሸገርን ማስዋብና ፕላዛ ፕሮጀክት 12 ኪሎ ሜትር የሚሽፍን የፋይናንስ ስምምነት
2. የቴክኒክ ትብብር ስምምነት
3. ለምግብ ርዳታ ስምምነት
4. ለቤልት ኤንድ ሮድ ማሕቀፍ የአምስት አመት ትብብር እቅድ
5. በቻይና አፍሪካ የትብብር መድረክ (FOCAC) ሥር የሚካሄድ የትብብር መተግበሪያ
የመግባቢያ ሰነድ ናቸው::

የኢትዮጲያ ኤሌክትሪክ አገልግሎት የከፍተኛ የኤሌክትሪክ ኃይል ተጠቃሚ ደንበኞቹን ፍላጎት ለማርካት፣ የአገልግሎት አሰጣጡን ቀልጣፋ ለማድረግ እና ለማዘመን የኤሌክትሪክ ፍጆታ ሂሳባቸው በባንክ እንዲከፍሉ የሚያስችል የውል ስምምነት በትናንትናው እለት ተፈራርሟል፡፡ስምምነቱ በኢትዮጵያ ኤሌክትሪክ አገልግሎት እና በኢትዮጵያ ንግድ ባንክ መካከል መፈፀሙን ሪፖርተራችን ቃልኪዳን ተስፋዬ በስፍራው ተገኝታ ተከታትላዋች፡፡የኢትዮጵያ ኤሌክትሪክ አገልግሎት 27ሺ የሚሆኑ መንግስታዊና መንግስታዊ ያልሆኑ ከፍተኛ ፍጆታ ተጠቃሚ ተቋማት እንዳሉትም የኢትዮጲያ ኤሌክትሪክ አገልግሎት ዋና ስራ አስፈፃሚ አቶ ሽፈራው ተሊላ በተለይም ለብስራት ሬድዮ ተናግረዋል፡፡

ከአሁን ቀደም በሀገሪቱ በነበረው የፖለቲካ እንቅስቃሴ ተሳታፊ የነበሩ እና በሽብርተኝነት የተፈረጁ ዜጎችን ተጠቃሚ ለማድረግ የታሰበው የምህረት አዋጅ ከሃምሌ 13 ቀን 2010 ዓ.ም ጀምሮ ስራ ላይ መዋሉ ይታወሳል፡፡በመሆኑም በሀገሪቱ ያለውን ለውጥ ለማጠናከር እና ዘለቄታዊ መፍትሄ እንዲሆን ታስቦበት ከውሳኔ እንደተደረሰ በፌደራል ይቅርታ ቦርድ ፅ/ቤት ዋና ኃላፊ አቶ ዘለቀ ዳላኖ ከዚህ ቀደም ለብስራት ሬድዮ መናገራቸው ይታወሳል፡፡

በዚህም መሰረት በፌደራል ደረጃ 800 በአጠቃላይ በሀገር አቀፍ ደረጃ ደግሞ 13 ሺህ 122 ያክል ዜጎች የምህረት ተጠቃሚ ሁነዋል፡፡የምህረት አዋጁን ተደራሽ ከማድረግ አንፃር ከዘጠኙም ክልሎች ጋር በቅንጅት ተሰርቷል፡፡ ኑሯቸውን ከሀገር ውጪ ያደረጉትን ተጠቃሚ ለማድረግም በተቋሙ ድህረ ገፅ በኩል ማስተናገድ መቻሉን አቶ ዘለቀ ተናግረዋል፡፡

ለስድስት ወራት የቆየው የምህረት አዋጅ በትናንትናው እለት መጠናቀቁን የፌድራል ጠቅላይ አቃቢ ህግ የህዝብ ግንኙነት ዳሬክቶሬት ዳይሬክተር አቶ ዝናቡ ቱኑ ጨምረው ለብስራት ሬዲዮ ተናግረዋል፡፡

ፍሬህይወት ታደሰ