Author: Tamiru W

የቢቢሲ የፐርሺያ የዜና አገልግሎት በሰራው የምርመራ ዘገባ በኮሮና ቫይረስ ሕይወታቸውን እንዳጡ በኢራን የጤና ሚኒስቴር ሪፖርት ከተደረገው በሶስት እጥፍ እንደሚበልጥ ማረጋገጥ ችለናል ሲል ጽፏል፡፡

ኢራን መረጃውን ለመሸሸግ የፈለገችው እ.ኤ.አ በ 1979 የነበረውን አብዮት እና የፓርላማ ምርጫ ለማካሄድ በሚል የቫይረሱን ስርጭት በመንግስት ትኩረት ሣይሰጠው ቀርቷል፡፡

በኢራን የጤና ሚኒስቴር በኩል በሀገሪቱ በኮሮና ቫይረስ ህይወታቸውን ያጡ ሰዎች ቁጥር ከ 17ሺ የበለጠ አይደሉም ቢልም ቢቢሲ 42ሺ ሰዎች በኢራን በቫይረሱ ህይወታቸው አልፏል ብሏል፡፡

ከሀምሌ 19 ቀን እስከ ሀምሌ 25 2012 ዓ.ም ድረስ ባጋጠሙ የትራፊክ አደጋዎች የ4 ሰዎች ህይወት ሲያልፍ በ 6ሠዎች ላይ ከባድ የአካል ጉዳት እንዲሁም 15 የንብረት ውድመት አጋጥሟል፡፡ይህም በገንዘብ ሲተመን ከሁለት ሚሊየን 750 ሺ ብር በላይ አንደሚገመት ተጠቁሟል፡፡

አደጋዎቹ በምዕራብ አርሲ አዳባ ፣በምዕራብ ሸዋ ደንዲ እና በምራብ አርሲ ነገሌ አርሲ ወረዳዎች የደረሱ ናቸው፡፡

በተጨማሪም በምዕራብ ሀረርጌ ጡሎ ፣ ምስራቅ ሸዋ አዳአ ቱሉ እና በምዕራብ አርሲ ሻሸመኔ ወረዳዎች አደጋዎቹ ደርሰዋል፡፡

የአደጋው ሁኔታ ካለፈው ሳምንት ጋር አንፃር የቀነሰ ሲሆን ፤ የአደጋዎቹ መንስኤዎች የጥንቃቄ ጉድለት ነው ተብሏል፡፡

በተጨማሪም ለእግረኛ ቅድሚያ አለመስጠት እና ከፍጥነት በላይ ማሽከርከር አደጋው እንዲባባስ ምክንያት መሆኑን የኦሮሚያ ፖሊስ የትራፊክ ደህንነት እና ቁጥጥር ክፍል ባለሙያ ሳጅን የባሌወርቅ ደጀኔ ለብስራት ሬዲዮ መናገራቸውን የዘገበችው

በሳምራዊት ስዩም

የደቡብ ክልል ምክትል ርዕሰ መስተዳድር አቶ ርስቱ ይርዳው በሀገራዊና ክልላዊ በወቅታዊ ጉዳዮች ላይ ከቡርጂ ልዩ ወረዳ የህዝብ ተወካዮች ጋር ውይይት አካሂደዋል፡፡

የአካባቢው ነዋሪዎች የቡርጂ ህዝብ በአሁኑ ሰዓት ከፍተኛ የሆነ ስጋት ውስጥ ሆኖ ነው ኑሮውን እየገፋ ያለው ብለዋል፡፡

በተለይ በኦሮሚያ ክልል አዋሳኝ አካባቢዎች በታጣቂዎች አማካኝነት የአካባቢው ነዋሪዎች በመንገድ ላይ እና በእርሻ ስፍራዎች የግድያ እና ዘረፋ የወንጀል ተግባራት እየተፈጸመብን ነው ሲሉ ገልፀዋል፡፡ ነዋሪዎቹ ልዩ ወረዳው ወደ ዞን እንዲያድግ ለመንግስት ጥያቄ አቅርበን ምላሽ አላገኘንም ሲሉም ጠቁመዋል፡፡

ዩኒቨርሲቲ ቴክኒክና ሙያ ማሰልጠኛ ተቋማት፣ ቀበሌን ከቀበሌ የሚያገናኝ መንገድ ፣ የንጹህ መጠጥ ውሃ ተደራሽነት እና ሌሎች መሠል የመሠረተ ልማት ጥያቄዎች እንዲመለስላቸው ጠይቀዋል፡፡

የደቡብ ክልል ምክትል ርዕሰ መስተዳድር አቶ ርስቱ ይርዳው ከነዋሪዎቹ ለተነሱላቸው ጥያቄዎች በሰጡት ምላሽ ከጸጥታ ጋር በተያያዘ የደቡብን እና የኦሮሚያ ክልል አዋሳኝ ህዝቦችን እርስ በርስ በማጋጨት እና ቀጠናውን በመረበሽ የራሳቸውን ትርፍ ለማግኘት የሚጥሩ ሀይሎች እንዳሉ ተገንዝበናል ብለዋል፡፡

በመሆኑም ችግሩን ለመቅረፍ ከኦሮሚያ ክልል ጋር በመነጋገር ዘላቂ ሰላም ለማስፈን እንደሚሰራ ገልፀዋል፡፡

የአደረጃጃት ጥያቄዎችን መነሻ በማድረግ መንግስት ከህብረተሠቡ ጋር በመምከር ምላሽ መስጠት ያስፈልጋል በማለት ማብራራታቸውን ከክልሉ ኮሙዩኒኬሽን ጉዳዮች ቢሮ ያገኘነው መረጃ ያመለክታል።

በትናንትናው እለት ለ6907 ሰዎች የላቦራቶሪ ምርመራ ተደርጎ 583 ሰዎች የኮሮና ቫይረስ እንደተገኘባቸው የጤና ሚኒስትሯ ዶክተር ሊያ ታደሰ አስታውቀዋል፡፡

ዶክተር ሊያ በትዊተር ገጻቸው ባሰፈሩት ፅሁፍ ተጨማሪ 26 ሰዎችም ህይወታቸው ሊያልፍ ችሏል፡፡330 ሰዎች ደግሞ አገግመዋል።

በአጠቃላይ በኢትዮጵያ ቫይረሱ በምርመራ የተገኘባቸው ሰዎች ቁጥር 19,289 ፣ ያገገሙት 7931፣ የሟቾች ቁጥር 336 ሲደርስ ፣በፅኑ ህክምና ክፍል ያሉ ሰዎች ቁጥር ደግሞ 145 ነው።

የፌዴራል የመጀመሪያ ፍርድ ቤት አራዳ ምድብ ችሎት በአቶ ጃዋር መሐመድ ላይ ፖሊስ የጠየቀውን ተጨማሪ የ14 ቀን የምርመራ ጊዜ በማየት 12 ቀን ፈቅዶ ለነሐሴ 5 ቀን 2012 ዓ.ም ተለዋጭ ቀጠሮ ሰጥቷል።

ሁከት እና ብጥብጥ በተከሰተባቸው የኦሮሚያ ክልል አካባቢዎች የተሰማራው የምርመራ ቡድን በርካታ የሰው ሞት እና የንብረት ውድመት የተመለከተ መረጃ መላኩንም ፖሊስ ለፍርድ ቤቱ አስረድቷል።

አቶ ጃዋር በበኩሉ የተከሰተው ወንጀል እሱን እንደማይመለከት እና ሚዲያዎች ችሎቱን እንዳይዘግቡ ፍርድ ቤቱን ጠይቋል።

ተጠርጣሪው አቶ ጃዋር ያቆማቸው 9 ጠበቆች የምርመራ ሥራው አዲስ አለመሆኑንና ፖሊስ የጠየቀው የጊዜ ቀጠሮ ውድቅ እንዲሆን ወይም ጥቂት ቀን እንዲሆንም ጠይቀዋል።

ፍርድ ቤቱም ፖሊስ ቀደም ሲል በተሰጠው 13 ቀናት ውስጥ ምርመራውን በአግባቡ በማከናወኑ እና ቀሪ ሥራዎችን ለማጠናቀቅ የጠየቀውን ተጨማሪ የ14 ቀን የምርመራ ጊዜ አይቶ 12 ቀን በመፍቀድ ለነሐሴ 5 ቀን 2012 ዓ.ም ተለዋጭ ቀጠሮ ሰጥቷል።

ጠቅላይ ሚኒስትር ዐቢይ አሕመድ በፈረንጆቹ 2020 ከ100 ስመ ጥር አፍሪካውያን መካከል አንዱ ሆነው ተመረጡ፡፡

ሪፒዩቴሽን ፖል ኢንተርናሽናል የተሰኘው ተቋም የፈረንጆቹ 2020 በተለያዩ የሙያ መስኮች ስመ ጥር የሆኑ 100 አፍሪካውያንን ዝርዝር ይፋ አድርጓል፡፡

በሀገሪቱ ባሳለፍነው ሰኞ የኢንተርኔት አገልግሎት ቢቋረጥም በትላንትናው እለት በድጋሚ መመለሱ ይታወሳል፡፡

የሶማሊያ የቴክኖሊጂ ሚንስቴር አብዲ አሹሩ ሃሰን በኢንተርኔት ማስተላለፊያ መስመር ላይ በደረሰ ጉዳት የተፈጠረ ነው ብለዋል፡፡

ጉዳዩን በተመለከተ መንግስት እና በሶማሊያ የኢንተርኔት አቅራቢው ዳልኮም በጋራ ሁኔታውን እንደሚያጣራ ገልፀዋል፡፡

ከሶማሊያ ባህር ዳርቻ 27ኪ.ሜ ርቀት ላይ የኢንተርኔት ማስተላለፊያ መስመር ላይ እንዴት ሊቋረጥ እንደቻለ ይጣራል ተብሏል፡፡

መንግስት ይህንን ይበሉ እንጂ የሶማሊያ ጠቅላይ ሚኒስትር ሀሰን አል ኬሀሪ ከስልጣን መወገዳቸውን ተከትሎ ውጥረት እንዳይነግስ ኢንተርኔቱ ተቋርጧል የሚለውን ይቀበላሉ፡፡

በሚኪያስ ፀጋዬ

በመላው አለም ከፍተኛ የጤና ስጋት የሆነውን የኮሮና ቫይረስ ወረርሽኝ ተከትሎ ሳዑዲ አረቢያ ለአለም ዓቀፍ የመካ ተጓዦች ድርበሯን ዝግ አድርጋለች፡፡

በመካ ጉዞ ዘንድሮ መሳተፍ የሚችሉት በሳዑዲ አረቢያ የሚገኙ የሀገሪቱ እና ሌሎች ዜጎች ነዋሪዎች ብቻ ስለመሆናቸው ሳዑዲ አስታውቃለች፡፡

በየዓመቱ 2ሚሊየን የሚሆኑ ሰዎች የሀጅ ጉዞ ያደርጉ የነበረ ሲሆን በተያዘው ዓመት ከ10ሺህ እንደማይበልጡ መረጃዎች ጠቁመዋል፡፡

ተጓዦች በስፍራው ሲደርሱ የሙቀት ልኬት እና የኮሮና ቫይረስ ምርመራ ይደረግላቸዋል ተብሏል፡፡

ሳዑዲ አረቢያ በኮሮና ቫይረስ የተነሳ ጥላ የነበረውን አስገዳጅ ህግ አንስታለች፡፡

ከ270ሺህ ሰዎች በቫይረሱ ሲጠቁባት 3000 የሚጠጉ ሰዎች ደግሞ ህይወታቸው ማለፉን የጆን ሆፕኪንስ ዩኒቨርሲቲ ሪፖርት ያሣያል፡፡

በስምኦን ደረጄ

ፖሊስ የደረሰበት ሁኔታ አጠቃላይ ለፍርድ ቤቱ አቅርቧል ፤ ምስክሮች ቃልም ተደምጧል።

ከወንጀሉ ጋር ተያያዥነት አላቸው የተባሉ እቃዎች ለምርመራ ለፌደራል ፖሊስ ፣ ለፎረንሲክ እንዲሁም ለብሄራዊ ደህንነት ልኬያለሁ ውጤቱን እየተጠባበቅሁ እገኛለሁ ብሏል።

በተጨማሪም የንብረት ግምት ፣ የአስከሬን ምርመራ ውጤት እንዲላክልኝ ለሚመለከታቸው የመንግስት አካላት ልኬያለሁ ስለዚህ እነዚህ ተጨማሪ ስራዎች ስለሚቀሩኝ ተጨማሪ 14ቀን ቀነ ቀጠሮ ይሰጠኝ የሚል አቤቱታ አቅርቧል።

ኢ/ር ይልቃል ጌትነት በጠበቃቸው በኩል ያቀረቡት መከራከሪያና የፍርድ ቤቱን ቃል በሚመለከት ጠበቃ አዲሱ ከዶቼ ቨለ ጋር በነበራቸው ቆይታ ፤ ባለፈው ችሎት ተጠርጣሪው ከወንጀሉ ጋር ያላቸውን ቁርኝት ፓሊስ አጥርቶ እንዲያቀርብ ነበር የታዘዘው ብለዋል።

“የ 14 ሰው ህይወት አልፏል እንዲሁም ንብረት ወድሟል ውጤት እጠብቃለሁ” ከሚለው ባለፈ ተጠርጣሪው ከወንጀሉ ጋር ያላቸው ግንኙነት አልተገለፀም። ከዚህ ቀደም የወሰደው ቀናት በቂ ነው ዛሬውኑ መዝገቡ ተዘግቶ ደንበኛዬ በነፃ ይሰናበቱ የሚል አቤቱታ ጠበቃ አዲሱ አቅርበዋል።

ፍርዱ ቤቱ የመርማሪ ፖሊስና የተጠርጣሪው ቃል ካደመጠ በኋላ እንዲጨመር የተጠየቀው ቀን አስፈላጊነት ለመወሰን ለፊታችን አርብ ሃምሌ 24 ቀነ ቀጠሮ ሰጥቷል።

በጤና ሚኒስቴር የእናቶችና ሕጻናት ጤና አገልግሎት ቡድን መሪ አቶ ዘነበ አካለ እንደተናገሩት ፤ በ2013 በጀት ዓመት የእናቶችና ህጻናት አገልግሎትን የተሻለ ለማድረግ የወሊድ አገልግሎት ለሚሰጡ የጤና ባለሙያዎች ተገቢና ተከታታይነት ያለው ትምህርትና ስልጠና ይሰጣል ብለዋል፡፡

ኢትዮጵያ የእናቶችና ህጻናትን ሞት 72 ከመቶ በመቀነስ ከአፍሪካ የተሻለች አገር መሆኗን በመጠቆም ፤ የጨቅላ ህጻናትን ሞት ለመቀነስ ከተቀመጠው ግብ አንጻር ግን አሁንም ክፍተት መኖሩን ጠቁመዋል።

ከወሊድ ጋር በተያያዘ በኢትዮጵያ በቀን 30 እናቶች እንደሚሞቱ የገለጹት አቶ ዘነበ ፣ ይህን ለመቀነስ ለኮቪድ-19 ወረርሽኝ ተጋላጭ በማያደርግ መልኩ የእናቶችና ህጻናት ፣ የቅድመና ድህረ ወሊድ እንዲሁም የወሊድ አገልግሎቶች በጤና ተቋማት መሰጠታቸው እንዲቀጥሉ እየተደረገ መሆኑን አመልክተዋል።

እንደ ጤና ሚኒስቴር መረጃ ከሆነ በአገሪቱ በየዓመቱ 3 ነጥብ 3 ሚሊዮን ነፍሰጡር እናቶች ይወልዳሉ። ከእነዚህ መካከልም 1 ነጥብ 3 ሚሊዮን የሚሆኑት ከጤና ተቋማት ውጪ ያለህክምና ባለሙያ ድጋፍ የሚወልዱ ናቸው፡፡

ሚኪያስ ፀጋዬ