Author: Tamiru W

ለሀዋሳ ከተማ የምትጫወተዉ መሳይ ተመስገን በተያዘዉ የዉድድር ዓመት የሴቶች ፕርሚየር ሊግ በኮከብ ግብ አግቢነት እየመራች ትገኛለች፡፡

ጾታዋን በተመለከተ በርካቶች ጥያቄን ያነሳሉ አንዳንዶችም ከፍተኛ የመገለል በደል እንደሚያደርሱባት ከጋዜጠኛ ምህረት ተስፋዬ ጋር በነበራት ቆይታ ተናግራለች፡፡

ተጫዋቿ በ2006 ዓመት ባህር ዳር ላይ ተዘጋጅቶ በነበረ የክልሎች ሻምፒዮና ጨዋታ ላይ በአንድ ጨዋታ አራት ግቦችን ታስቆጥራለች፡፡ይህ ግን መደነቅ አልነበረም ያተረፈላት ይልቁኑ ይህ ተጫዋች ወንድ ነዉ፤አብሮን ሊጫወት አይገባም የሚሉ ዘለፋና የደጋፊዎች ስድብ ከምቆጣጠረዉ በላይ ስሜቴን የጎዳ ክስተት ነበር ስትል መሳይ ተመስገን ተናግራለች፡፡

በእንዲህ ዓይነት ጫና እና ወከባ የተነሳ ከሶስት ዓመታት በላይ ከዉድድር ራሷ እንድታገል አስገድዷታል፡፡በድጋሚ ወደምትመደዉ ስፖርት እንድትመለስ አሰልጣኝ ዮሴፍ ገ/ወልድ ትልቁን ድጋፍ እንዳደረገላትም ታነሳለች፡፡

እግር ኳስ ፌደሬሽኑ በጠየቀዉ መሰረት ምርመራዉን አከናዉና በምርመራዉ ሴት መሆኗ ተረጋግጦላታል፡፡ምም እንኳን መሳይ በምርመራዉ ሴት መሆኗ ቢረጋገጥም አሁንም ድረስ በሜዳና ከሜዳ ዉጪ ስሜቷን የሚጎዱ ዘለፋና መገለል እንደሚደርስባት ተናግራለች፡፡

የሰዉነቴ አቋም እኔ ፈልጌ ያመጣሁት አይደለም፡፡ፈጣሪ የሰዉ ልጆችን ሲፈጥር በምክንያት ነዉ፡፡ ስለ እኔ ብዙ የሚሉ ሰዎች ግጭታቸዉ ከእኔ ጋር ሳይሆን ከፈጣሪ ጋር ነዉ፤በፈጣሪ አምናለሁ፡፡

መሳይ የማንችስተር ዩናይትድ ደጋፊ መሆኗን የምትናገር ሲሆን ከወጪ የክርስቲያኖ ሮናልዶ አድናቂ ከሀገር ዉስጥ ደግሞ የሽታዬ ሲሳይ አድናቂ መሆኗን ከብስራት ሬድዮ ዘጋቢዋ ምህረት ተስፋዬ ጋር በነበራቸዉ ቆይታ ላይ ተናግራለች፡፡

በምህረት ተስፋዬ

የአዲስ አበባ ፖሊስ ኮሚሽን የተሸከርካሪ ስርቆት ከባለፈው አመት ተመሳሳይ ጊዜ ጋር ሲነጻጸር በተያዘው አመት እየቀነሰ መምጣቱን አስታውቋል ፡፡

ሆኖም ግን አሁንም ድረስ ስርቆቱ እንዲቀጥል ያደረገው በየአካባቢው የሚሸጡ የተቀረጹ ቁልፎች ሽያጭ እተበራከተ በመምጣቱ ነው ሲሉ በኮሚሽኑ የሚዲያ ዲቪዥን ሃላፊ ዋና ኢንስፔክተር ማርቆስ ታደሰ በተለይ ለብሰራት ሬዲዮ ተናግረዋል ፡፡

በአዲስአበባ አንዳንድ አካባቢዎች የተቀረጸ ቁልፍ የሚሸጡ ሲሆን ህብረሰተቡ የተቀረጸ ቁልፍ ግዢ ሊያቆም እንደሚገባም ኢንስፔክተር ማርቆስ ተናግረዋል ፡፡

በተቀረጸ ቁልፍ ግዢ ወቅት ተጨማሪ ቁልፎች ሻጭ ጋር የሚኖርበት ሁኔታ ሰፊ በመሆኑ ተከታታለው ተሸከርካሪያቸውን ከካቆሙበት እንዲሰረቅ ምክንያት መሆኑን አንስተዋል ፡፡

ፖሊስ በያዝነው አመት የመጀመሪያዎቹ ሶስት ወራት ላይ 41 ተሸከርካሪዎች መሰረቃቸውን ሪፖርት የተደረገለት ሲሆን ከነዚህ መካካል አራቱን ተሸከርካሪዎች ከሃዋሳ መስመለስ መቻሉን አስታውቋል ፡፡

የተሸከርካሪ ጠፋብን ሪፖርት ቁጥር እንዲጨምር ከሚያደርጉት ምክንያቶች መካከል ተሸከርካሪያቸውን ያቆሙበት አካባቢ አንዳንድ አሽከርካሪዎች ሲዘንጉ በሚመጣ ችግር እንደሆነም ጭምር ዋና ኢንስፔክተር ማርቆስ ለብስራት ሬድዮ ተናግረዋል።

ቤተልሄም እሸቱ

የሀገሪቱ የምርጫ ኮሚሽን በዛሬው እለት ይፋ ባደረገው የቅድሚያ ውጤት ሪፖርት ፕሬዝዳንት ይዌሪ ሙሴቬኒ እየመሩ መሆናቸውን አስታውቋል።

ምርጫው ከተደረገባቸው 34,684 የምርጫ ጣቢያዎች መካከል የ8,310 ጣቢያዎች የድምፅ ቆጠራ ተጠናቋል።በዚህ መሰረት ሙሴቬኒ 65በመቶ የመራጮችን ድምፅ ያገኙ ሲሆን ተቀናቃኛቸው ቦቢ ዋይን 27.39 የመራጮችን ድምፅ አግኝቷል።

ቦቢ ዋይን ምርጫው በምዝበራ የተሞላና ግጭት የታየበት ቢለውም መንግስት ግን ሰላማዊ ነበር ብሏል።

አሜሪካ፣የአውሮጳ ህብረት፣የተባበሩት መንግስታት ድርጅትን ጨምሮ ዓለም አቀፍ የሰብዓዊና የዲሞክራሲ ተቋማት በምርጫው ገለልተኝነት ላይ ጥያቄ አቅርበዋል።የአፍሪካ ህብረት ግን ታዛቢዎቹን ወደ ምርጫው ልኳል።

ቦቢ ዋይን የፍቅር ድምፃዊ የነበረ ሲሆን በአንዱ ምሽት በጥፊ በፖሊስ መመታቱ ወደ ማህበራዊ ፍትህ አንቂነት እንዲቀላቀል ምክንያት ሆኖታል።

ሙሴቬኒ ላለፉት 35 ዓመታት ዩጋንዳ መምራታቸው ይታወቃል።

በሚኪያስ ፀጋዬ

ወይዘሮ ዝናሽ ታያቸው ጅግጅጋ ሲገቡ የክልሉ ምክትል ርዕሰ መስተዳድር አቶ ሙስጠፌ መሃመድን ጨምሮ ሌሎች የክልሉ ከፍተኛ የስራ ሃላፊዎች ደማቅ አቀባበል አድርገውላቸዋል ፡፡

ቀዳማዊት እመቤት ወይዘሮ ዝናሽ ታያቸው ባለፈው አመት በ20 ሚሊየን ብር ወጪ በጅግጅጋ ከተማ የሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤት እንዲገነባ የመሰረተ ድንጋይ ማስቀመጣቸው ይታወሳል።

አሁን ትምህርት ቤቱ የተጠናቀቀ ሲሆን ቀዳማዊ እመቤት ወይዘሮ ዝናሽ በዛሬው ዕለት መርቀው ይከፍታሉ ተብሎ ይጠበቃል ሲል የዘገበው የሶማሌ ክልል ቴሊቪዥን ነው፡፡

በፀጥታ እና ፖለቲካ መዋቅር ውስጥ ሰርጎ በመግባትና ሰዎችን አደራጅቶ በመያዝ ከኦነግ ሸኔ ጋር የሚሰሩ አካላትን ጨምሮ ከ1ሺህ በላይ የፖሊስ አባላት ላይ የተለያዩ እርምጃዎች መውሰዱን የኦሮሚያ ፖሊስ ኮሚሽን አስታወቀ።

የኦሮሚያ ፖሊስ ኮሚሽን ኮሚሽነር ጄኔራል አራርሳ መርዳሳ እንደገለፁት ከኦነግ ሸኔ ስልት ውስጥ የሽምቅ ኃይል አደረጃጀት፣ በመጠቀም በተለያየ ሁኔታ ህዝብ ውስጥ መደበቅ ፣መረጃ ለማግኘት ደግሞ መዋቅር ውስጥ በተለይም ደግሞ የፀጥታና የፖለቲካ መዋቅር ውስጥ ሰርጎ መግባትና ሰዎችን አደራጅቶ በመያዝ እኩይ ተግባሩን ለመፈፀም የተለያዩ ሙከራዎችን አድርጓል።

በቡድኑ የጥፋት ተልእኮ አልፎ አልፎ የሚሳተፉ፣ የሚጠረጠሩ፣ መረጃ የሚሠጡ፣ ከእነርሱ ጋር የሚያብሩ፣ ከጎሰኝት፤ ከከባቢነትም ተነስተው ከፀጥታ መዋቅርና አመራር ጋር በሚመሳጠሩት ላይ በየወቅቱ ግምገማዎች እየተካሄደ እርምጃ እንደሚወሰድም ኮሚሽነር አራርሳ ተናግረዋል። ኃላፊነት ኖሯቸው ኦነግ ሸኔን አምርረው በማይተጋሉት ላይ እርምጃ እየተወሰደ መሆኑንም ጠቁመዋል።

በሬክተር ስኬል 6.4 የተለካዉ የመሬት መንቀጥቀጥ አደጋ 34 ሰዎች ህይወታቸዉ ሲያል 600 የሚሆኑ ሰዎች ደግሞ የአካል ጉዳት ሰለባ ሆነዋል፡፡የመሬት መንቀጥቀጥ አደጋዉ ዛሬ ማለዳ ሱላዊሲ በተባለች ደሴት ላይ አጋጥሟል፡፡

የመሬት መንቀጥቀጥ አደጋዉን ተከትሎ 15ሺ ያህል ሰዎች ከቤት ንብረታቸዉ ተፈናቅለዋል፡፡በአደጋዉ የመሰረተ ልማት አዉታሮች በመዉደማቸዉ የረድኤት ስራዉን አስቸጋሪ አድርጎታል፡፡

አደጋዉ ሊቀጥል የሚችል መሆኑን የጠቆሙት የመንግስት ባለስልጣናት ከአካባቢዉ ዜጎች ለቀዉ እንዲወጡ ጥሪ አስተላልፈዋል፡፡እ.ኤ.አ በ2018 በኢንዶኔዥያ ፓሉ ደሴት በደረሰ የመሬት መንቀጥቀጥ አደጋ በሺዎች የሚቀጠሩ ሰዎች ህይወት አልፏል፡፡

በስምኦን ደረጄ

የኢትዮጵያ ዜጎች ለማኅበራዊ ፍትህ (ኢዜማ) በወቅታዊ ጉዳዮች እና በምርጫ 2013 ዙሪያ መግለጫ ሰጥቷል፡፡

የ2013 ሀገራዊ ምርጫ አሁን ኢትዮጵያ ያለችበትን አስቸጋሪና አደገኛ ሁኔታ ወደ የተሻለ የተረጋጋ ሀገራዊ ሁኔታ የመቀየርና ፣ ከፍተኛ የሆነ ሀገራዊና ታሪካዊ ፋይዳ እንዳለው እንደሚያምን ኢዜማ ገልጿል፡፡

በመጪው ሀገራዊ ምርጫ የሚሳተፉ ፣ የተወሰኑ ፓርቲዎች መሪዎቻቸው እና አባሎቻቸው በሕግ ጥላ ስር ከመሆናቸው የተነሳ ፣ የነዚህ ፓርቲዎች በመጪው ምርጫ አለመሳተፍ ምርጫው ያለው አጠቃላይ ፋይዳ ላይ አሉታዊ ተፅዕኖ ይኖረዋል በሚል ፓርቲው ስጋቱን አስቀምጧል።

በፍርድ ቤት ጉዳያቸው እየታየ የሚገኙ የፓርቲ አመራሮች የሁሉም ዜጋ ሕገ መንግሥታዊ መብት የሆነውን የተፋጠነ ፍትህ ሊያገኙ ይገባል ብሎ እንደሚያምንም ገልጿል፡፡

በትግራይ ክልል እየተከሰቱ የሚገኙ ሥርዓት አልበኝነቶችን ለመቆጣጠር የፌደራል መንግሥት እና የክልሉ ጊዜያዊ አስተዳደር በሁሉም የክልሉ አካባቢዎች በፍጥነት የፀጥታ መዋቅር ማቋቋም እና አስፈላጊውን ሁሉ እገዛ ማድረግ ይገባቸዋል ብሏል።

በክልሉ ዜጎች ላይ የደረሱ ዘረፋዎች፣ የሴቶች መደፈር፣ የንብረት ውድመት እና ግድያዎችን ገለልተኛ በሆነ አካል ባስቸኳይ እንዲጣራ፣ ሰብዓዊ እርዳታ የማዳረስ እንዲሁም የመገናኛ ዘዴዎች መልሶ አገልግሎት እንዲቀጥሉ ከፍተኛ ትኩረት ተሰጥቶ እንዲሠራም ኢዜማ ጠይቋል፡፡

መንግሥት በክልሉ ከወሰደው እርምጃ ጋር ተያይዞ የሌላ ሀገር ወታደሮች ጣልቃ ገብነት ከነበረ ይህንኑ በግልፅ እንዲያስረዳ እና እነዚህ ወታደሮች አሁንም በሀገራችን ድንበር ክልል ውስጥ የሚገኙ ከሆነ መቼ እንደሚወጡ ለሕዝብ በይፋ እንዲያሳውቅ እንጠይቃለን።

በቤኒሻንጉል-ጉሙዝ ክልል ንፁሃን ዜጎች ላይ የሚደርሰው ማንነትን ማዕከል ያደረግ ጥቃት አሰቃቂነት እና ተደጋጋሚነት ለችግሩ የተሰጠው ትኩረት አናሳ መሆኑን የሚያሳይ በመሆኑ ለጉዳዩ የሚመጥን ትኩረት ከፌደራል መንግሥት እና ከፀጥታ መዋቅሮች እንዲሰጥ እና ንፁሃን ላይ የሚደርሰው ግፍን እንዲያስቆሙም ኢዜማ ጠይቋል።

በምእራብ ወለጋ በየጊዜው ታጣቂዎች በንጹሐን ዜጎች ላይ እያደረሱት ያለው ተደጋጋሚና አሰቃቂ ጥቃት ለአንዴ እና ለመጨረሻ ጊዜ እልባት ሊሰጠው የሚገባ መሆኑንም ገልጿል፡፡

የኢትዮጵያ ዜጎች ለማኅበራዊ ፍትህ (ኢዜማ) በከፍተኛ አመራሮች የሚመራ ቡድን ችግር ወደተፈጠረባቸው አካባቢዎች እንደሚልክና ፣ በአካባቢው ያለውን ሁኔታ በመመርመር እና ነዋሪዎችን በማረጋገር ችግሮቹን በተመለከተ የሚደርስበትን ድምዳሜ ለሕዝብ ይፋ እንደሚያደርግ ጠቁሟል።

ሚኪያስ ፀጋዬ

ዶናልድ ትራምፕ በአሜሪካ ታሪክ ለሁለተኛ ጊዜ የተወነጀሉ የመጀመሪያው ፕሬዝዳንት ሆነዋል።

የዝህብ እንደራሴዎቹ ትራምፕ ምርጫው ተጭበርብሯል ሲሉ ደጋፊዎቻቸውን ለአፅመ ጋብዘዋል ሲሉ ከሰዋቸዋል፡፡

አሁን በህግ መወሰኛው ምክር ቤት ለፍርድ የሚቀርቡ ሲሆን ፣ ነገር ግን በቀጣይ ሳምንት ነጩን ቤተ-መንግስት መልቀቃቸውን ተከትሎ እውን የሚሆን ነው፡፡

የምክር ቤቱ አባላት ዳግም ለምርጫ እንዳይወዳደር ድምፅ የሚሰጡም ይሆናል፡፡ በምክር ቤቱ ድምፅ መሰጠቱን ተከትሎ በቪዲዮ የታገዘው ምስል ላይ ትራምፕ ፣ ስለ ተመሰረተባቸው ክስ ሳይጠቅሱ ደጋፊዎቻቸውን ሰላም እንዲያወርዱ ብቻ ጠይቀዋል፡፡

‹‹አመፅ እና ጥፋት በእኛ ሀገር ቦታ የለውም፡፡ የኔ እውነተኛ ደጋፊዎች ይህን አያደርጉም‹‹ ሲሉም ተደምጠዋል፡፡

በሚኪያስ ፀጋዬ

የሱዳን የውጭ ጉዳይ ሚኒስቴር እንዳስታወቀው አንድ የኢትዮጵያ አውሮፕላን ድንበሩን አቋርጦ መግባቱን ይፋ በማድረግ አደገኛ እና ተገቢ ያልሆነ ሲል ገልጾታል፡፡

የሱዳን የውጭ ጉዳይ ሚኒስቴር ድርጊቱ አደገኛ ደግሞም በድንበር አከባቢው ያለዉን ውጥረትን ሊያባብስ ይችላል ሲል አስታዉቋል፡፡

ሱዳን አደገኛ ዉጥረቱ እንዳይባባስ እንዲህ ዓይነት ድርጊት መደገም የለበትም ስትል መጠየቋን ሮይተርስ የዜና ወኪል ዘግቧል ፡፡

የኢትዮጵያ የውጭ ጉዳይ ሚኒስቴር የሱዳን ታጣቂ ኃይሎች የእርሻ ስፍራዎችን በመውረርና ንብረቶችን በመዝረፍ ወደ ኢትዮጵያ ግዛት መግባታቸውን ይፋ ማድረጉ ይታወሳል፡፡

ሱዳን እና ኢትዮጲያ 750 ኪ.ሜ ድንበር የሚጋሩ ሲሆን ባለፉት ዓመታት በተለይም በአል-ፋሻጋ አከባቢ ግጭቶች የተለመዱ ናቸው ፡፡

በስምኦን ደረጄ

የትዊተር ዋና ስራ አስፈጻሚ ጃክ ዶርሴ እንደተናገሩት የዩናይትድ ስቴትስ ፕሬዝዳንት ዶናልድ ትራምፕን ማገድ ትክክለኛ እርምጃ ነበር ብለዋል፡፡ሆኖም ግን የትራምፕ ቋሚ እግዳ ያልተለመደ ዓይነት ሲሉ ተነግረዋል፡፡

እገዳው ጤናማ ውይይት ለማጎልበት በቂ ሥራን ትዊተር እንዳልሰራ ማሳየቱ ውድቀት ነው ሲሉ ጃክ ዶርሴ ገልጸዉታል፡፡ትዊተር የትራምፕን አካውንት በማገዱ የሚያመሰግኑ እንዳሉ ሁሉ በርካታ ትችቶች እየቀረቡበት ይገኛል፡፡

የጀርመኗ ቻንስለር አንጌላ መርኬል ቃል አቀባይ የማህበራዊ ሚዲያ እገዳን ችግር ያለበት ሆኖ አግኝቸዋለሁ ሲሉ የሜክሲኮ ፕሬዝዳንት ማንም ሰው ሳንሱር ሲደረግ አልወድም ሲሉ መናገራቸዉ ተደምጧል ፡፡

በስምኦን ደረጄ